بحران بیماری کووید19 ناشی از کرونا ویروس جدید به علت ناشناخته بودن بیماری و عدم کشف دارویی مشخص و وسعت درگیری جهانی، می تواند باعث بروز اختلالات روانشناسی و روانپزشکی متعددی در جامعه شود. این مساله در کادر درمان به علت تماس مستقیم با بیماری شایع تر و شدیدتر است.
سرکار خانم دکتر آریا، متخصص روانپزشکی و عضو هیات علمی دانشگاه تهران، در اینباره میگویند:
کشف و درمان مسائل روانشناسی و روانپزشکی در بین کادر درمان با مواجهه مستقیم با بیماری از اهمیت زیادی برخوردار است، زیرا:
- این افراد در برخورد اولیه با پدیده ای جدید، ناشناخته و تا حد زیادی غیر قابل کنترل هستند.
- نگرانی در مورد پوشش محافظتی ناکافی در برخورد با بیماری
- نگرانی از بیمار شدن خود و یا انتقال بیماری به اعضای خانواده
- دوری از اعضای خانواده
- ساعات کاری زیاد و پشت سر هم و بروز اختلال در خواب پرسنل
این موارد می تواند باعث اختلالات جسمی و روانی متعددی بین پرسنل کادر درمانی شود که بر حسب میزان سختی کار حین بحران بیماری، وجود اختلالات روانشناسی یا روانپزشکی اولیه و قدرت تطابق فرد با آن، شدت متفاوتی خواهد داشت. عدم برخورد اصلاحی مناسب با این مشکلات می تواند باعث اختلال در کارکرد فرد و تعامل نامناسب در محل کار و خانه او شود. بنابراین کشف هر چه سریعتر و درمان مناسب این اختلالت بین کادر درمان از اهمیت بالایی برخوردار است.
پروتکل های درمانی متعددی برای این مساله در مراکز درمانی وجود دارد که بر حسب آنها توصیه به موارد زیر میشود:
- تهیه فضا و پوشش حفاظتی مناسب در محل کار برای برخورد با بیماری
- حمایت کافی از افراد شاغل و خانواده آنها در صورت بروز علائم بیماری
- مماشات تا حد امکان با خطای پرسنل طی بحران و محدود کردن آن به تذکر فردی و در عوض استفاده از سیستم های تقویت مثبت به ازای رفتارهای درست پرسنل
- رصد دقیق سابقه مشکلات روانشناسی و روانپزشکی پرسنل و حذف به موقع آنها از مواجهه مستقیم با بیماری در برخی اختلالات مثل دوقطبی
- کشف به موقع علائم اختلالات ذکر شده با بررسی دقیق افراد جهت برخورد اصلاحی زودرس
برای برخورد با این مشکلات در قدم اول با تشکیل گروه های درمانی به شکل حضوری یا مجازی برای مشاوره و برخی توصیه های ساده قادر به حل بسیاری از مشکلات خفیف خواهیم بود، ولی در صورت عدم رفع مشکل با این اقدامات اولیه، شروع درمان دارویی یا خروج پرسنل گرفتار از بخش مربوطه ضرورت دارد.
در ادامه بحران و بعد از 2 ماه در غالب افراد، مکانیسم های دفاعی تا حد زیادی منجر به سازگاری نسبی با شرایط میشود و تداوم مشکلات بعد از 3 ماه غیر طبیعی بوده و نیاز به درمان دارد.
از ماه سوم به بعد شایع ترین مشکل در بین پرسنل درمان، سندرم خستگی مزمن و اختلالات خواب است که تا حد زیادی با تغذیه مناسب، ورزش های ریلاکس کننده عضلات و اصلاح الگوی خواب و بیداری قابل کنترل است. البته در صورت عدم حل مشکل، مشاوره با روانپزشک ضرورت دارد.
در نهایت خانم دکتر آریا ضمن آمادگی کامل برای کمک به حل مشکلات ذکر شده در کادر درمان، ابراز امیدواری کرد که این بحران با اقدامات انجام شده هرچه سریعتر برطرف شود.
